Dit nummer verscheen eind december 2017 met Geld & economie als thema en is zowel op papier als digitaal verkrijgbaar in onze winkel.
Redactioneel
De Homo Economicus volgt al twee eeuwen blindelings een economisch model waarbij individueel elke keuze rationeel wordt afgewogen in functie van de eigen winst. Omdat diezelfde mens zich ook wel eens alleen voelt en eenzaamheid beangstigend vindt, zoekt hij of zij emotioneel zoveel mogelijk samen te werken. Sterker nog de mens voelt zich beter en gelukkiger als we dingen samen doen. “Waarom nemen we dat gegeven niet als uitgangspunt van onze economie in plaats van, zoals nu, de wereld te kneden volgens de regels van een economisch model dat eerder ideologisch dan wetenschappelijk onderbouwd is en er tegelijk alles aan doet om precies het omgekeerde te bewijzen?” Kate Raworth
Geld moet rollen
Geld moet rollen en lange tijd deed dat de wereld draaien … naar de portefeuilles van enkelen die daar beter van worden. Want wie geld heeft kan, wil en durft zich een en ander toe te eigenen. Dat dit ten koste is van anderen, daarvoor is men blind. Dat gebeurt allemaal op planeet Aarde.
‘Permanaut’ zijnde op planeet Transitie, waar we onze van oogst blinkende tuinen en uitpuilende voedselbossen graag delen, kijken we naar die planeet Aarde die verschrompelt, en waar schaarste en bezit hoogtij vieren, dankzij dat economisch systeem dat steeds wil groeien. Het systeem pakt steeds meer van de planeet Aarde, van dat oorspronkelijk zelfregulerend ecosysteem dat zichzelf in stand houdt, met alle elementen waaruit ze is opgebouwd. Maar de Aarde is zo groot en zo allesomvattend, dat ze onuitputtelijk leek. Dus welvaart werd gelijk aan groeien, altijd maar meer, altijd meer centen … en alles op de Aarde werd verkoopbaar en toe-eigenbaar. De bezitters voelden zich de uitverkorenen der Aarde. Maar ach, zo fier moeten de bezitters niet zijn, want langzaamaan komt het uit dat zij dé basisoorzaak zijn van de klimaatverandering. Want als geld moet rollen, dan wordt het als een dubbeltje op zijn kant. En dat blijft niet rollen, ooit valt het om … en op dat moment is ook de planeet Aarde ‘kapot gedraaid’.
Op zoek naar de economist van de 21e eeuw
Zoveel boeken zijn al geschreven over economie en geld. Om er niet een te moeten uitkiezen schreven we bijna alle auteurs aan met enkele vragen. Zij die wilden en tijd hadden, gaven antwoorden en kregen een plaats in onze tabel. We gingen bij drie van hen dieper in op hun ideeën. Naast deze gekleurde economieën gaan we toch ook even de tuin in op zoek naar alle kleuren die je daar vindt. En we gaan met Marc en Caroline op zoek naar de sleutel om schaarste om te zetten in overvloed.
Verder in dit nummer geven we een aantal concrete alternatieven voor geld en het klassieke economische systeem, die elk vanuit hun eigen invalshoek praktisch uitproberen hoe het allemaal werkt. Het stemt ons positief dat er zoveel initiatieven ontstaan en we laten je hier graag kennismaken met enkele ervan!
We hopen en verwachten dat tenslotte uit die vele verschillende zoektochten een nieuw levenskrachtig systeem geboren wordt.
Of zoals de twintigste-eeuwse uitvinder Buckminster Fuller het formuleert: “Je verandert niets door de bestaande werkelijkheid te bestrijden. Om iets te veranderen, bouw je beter een nieuw model dat het oude overbodig maakt.”
Karin Hanus
Ingezonden vraag
Boekbespreking
Download gratis artikelen als pdf
