Wat permacultuur niet is … en wel is (deel 2)

Wat permacultuur niet is ... en wel is (deel 2).

De tekst hieronder van Toby Hemenway is ingekort en vertaald. Het origineel kan je hier vinden: What Permaculture isn’t – and Is. Dit is het tweede deel, deel een kan je hier vinden: Deel 1

Toby Hemenway is o.a. de auteur van het uitstekende boek ‘Gaia’s garden. A guide for homescale permaculture’.

Wat permacultuur niet is en wel is

Permacultuur en andere ecologische benaderingen zijn pogingen om dit nieuwe paradigma uitdrukking te geven, door het probleem te omschrijven en hulpmiddelen en strategieën te bieden om tot een oplossing te komen. Wanneer het grotere probleem is omschreven, zodat de afhankelijkheidsrelatie tussen menselijke noden en de gezondheid van het ecosysteem bloot ligt, dan kunnen we gemakkelijker de stappen zien naar een oplossing. Wij weten hoe de menselijke noden uitdrukking te geven en beschikken over het meetstelsel om de gezondheid van het ecosysteem te meten. Ons probleem vandaag is hoe deze dubbele doelstelling te bereiken en daarbij geeft permacultuur ons hoop.

Waarom is permacultuur dan zo moeilijk te definiëren? Persoonlijk denk ik dat in de vroege dagen van elk nieuw paradigma de grens tussen het nieuwe paradigma en de nodige hulpmiddelen, mentaal, fysiek, om het te definiëren en oplossen, vaag blijft. Wij verwarren de mentale toestand nodig om permacultuur efficiënt toe te passen met het uitvoerend werk zelf. Nieuwe hulpmiddelen en nieuwe paradigma’s versterken elkaar, en permacultuur is één van de vele voorbeelden hiervan. Permacultuur-ontwerpmethodes, waaronder zones, sectoren, noden en opbrengsten, leggen de zwakheden bloot van het denken in termen van geïsoleerde gebeurtenissen en statische objecten, door juist de nadruk op relaties en gevolgen te leggen. Zwaktes in het concept van het oude paradigma, zoals ongebreidelde groei, afval en milieu als genegeerde kost, worden overduidelijk in een globale systeemvisie. De hulpmiddelen stimuleren het nieuwe denken en het nieuwe paradigma helpt om de juiste hulpmiddelen te ontwerpen.

Velen komen bij permacultuur uit omdat zij beseffen dat er iets grondig fout is met het oude wereldbeeld, maar bezitten nog geen nieuw wereldbeeld om het te vervangen. Zij worden door permacultuur aangetrokken als beter tuinieren of als een manier van sociale verandering en geleidelijk nemen zij het nieuwe wereldbeeld over omdat zij zien dat het een oplossing biedt voor de gebreken en schade veroorzaakt door het oude. Anderen komen tot permacultuur na dit holistisch paradigma te onderschrijven, omdat permacultuur dit ondersteunt en een manier aanreikt om binnen dit raam te werken. In beide gevallen vraagt het tijd om de diepgang van permacultuur volledig te begrijpen, deels omdat vrijwel elk van ons opgevoed is met het oude paradigma.

Ik meen dat de definitie van permacultuur die naar boven moet drijven deze is van de ontwerpbenadering om oplossingen te bekomen. In meer concrete termen geeft permacultuur aan hoe te kiezen uit een duizelingwekkend grote gereedschapskist —alle menselijke technologieën en strategieën voor het leven—om het nieuwe probleem van duurzaamheid op te lossen. Het is een instructieboekje om de uitdagingen op te lossen die het nieuwe paradigma blootlegt, namelijk het tegemoet komen aan menselijke noden in combinatie met een versterking van de gezondheid van het ecosysteem.

De relatie die duidelijk wordt in dit wereldbeeld, waarin mensen verbonden worden met de bredere dynamische omgeving, verplicht ons relationeel te denken en dat is dé hoeksteen van permacultuur. De beide relatiecomponenten worden expliciet vermeld in twee permacultuurwaarden: zorg voor de Aarde en zorg voor de mens. Wetende dat wij beide relatiecomponenten nodig hebben is zeer behulpzaam om de problemen te identificeren die op te lossen zijn.

Ten eerste, wat zijn menselijke noden? De versie van de permacultuurbloem waarmee ik werk somt enkele belangrijke noden op: voeding, beschutting, afvalrecyclage, energie, gemeenschap, gezondheid, spirituele vervulling, rechtvaardigheid en inkomen. De taak die permacultuur zich in het nieuwe paradigma stelt is het aan deze noden tegemoet komen terwijl de gezondheid van het ecosysteem wordt bewaard, en dit laatste kunnen wij meten. De wijze waarop aan deze noden wordt tegemoet gekomen verschilt van plaats en cultuur, maar meetgegevens betreffende de gezondheid van het ecosysteem zijn vrij universeel toepasbaar.

Permacultuur is geen duurzaamheidsbeweging en ook niet de filosofie daar achter; het is de probleemoplossende benadering die zowel de beweging als de filosofie kunnen inzetten om hun doelstellingen te realiseren en om een wereld te ontwerpen waarin aan menselijke noden tegemoet gekomen wordt terwijl ook de gezondheid van deze wonderlijke, ons ondersteunende planeet verbeterd wordt.


Deze blog is geschreven door Frank Anrijs (Yggdrasil)

Plaats een reactie