Landherstel

Ondertitel: Berichten van ecologische pioniers en van het regeneratief vermogen van de aarde
Auteur: Website Judith D. Schwartz
Oorspronkelijke titel: The Reindeer Chronicles And Other Inspiring Stories of Working with Nature to Heal the Earth
Vertaling: Barbara Beckers
Uitgeverij: Uitgeverij Vonk, 2021
ISBN: 9789062245482
Aantal pagina's: 256
Verkrijgbaar via: groeneboekenshop.nl

Deze boekbespreking verscheen in Permacultuur Magazine nummer 27 en werd geschreven door Karin Hanus.

De Aarde reageert
De Aarde is in gevaar en als ecosysteem reageert ze. Maar eigenlijk is er niets mis met de Aarde, omdat ze als systeem nu eenmaal dynamisch is en zich voortdurend aanpast aan externe invloeden. Overstromingen zijn niet altijd natuurrampen. Soms wonen mensen in een bepaald gebied dat veel overstroomt en erodeert, en dus eigenlijk niet bewoonbaar is voor de mens. Er zijn natuurlijke klimaatverschuivingen, bijvoorbeeld doordat een waterkringloop verandert. En er is steeds meer wetenschappelijk bewijs dat vegetatie invloed heeft op windactiviteit. Ook kunnen kenmerken veranderen in het landoppervlak: weerkaatsingsvermogen, ruwheid van het oppervlak, en weerstand van het bladerdek. Veranderingen hierin hebben gevolgen voor de atmosferische grenslaag. 

Economie
Het probleem is ons fout economisch systeem. Daar moeten we van af. Alleen weten we niet goed hoe.  Economie is een pervers systeem dat ecosystemen vernietigt. Rijkdom komt voort uit gezonde ecosystemen en niet uit het produceren en consumeren van goederen en diensten. We moeten ecologie meer inschrijven als een economische waarde. Dit betekent dat we het landschap intact laten, in plaats van er producten uit te halen om te verkopen. Beleid kan veel kapot maken en heeft soms onbedoelde sociale en ecologische gevolgen. Daarom betekent landherstel ook armoedebestrijding.

De mens in dit alles
Er is een menselijke behoefte tot verbinding en om gehoord te worden. Daarbij moet eerst een conflict bovenkomen, er moet over gepraat worden. Ook moeten beide kanten van het brein gestimuleerd worden: wat is er aan de hand en hoe voelt men zich daarbij? Vaak verkeren we in een toestand van verlamming, niet in staat te handelen of alternatieven te zoeken. Dat is omdat het brein uitgaat van de slechtst denkbare scenario’s en angst veroorzaakt. Judith praat onder andere daarom met ouderen en leert te kijken vanuit hun lokale tradities. Ze praat ook met vrouwen. Zij leggen vaak verbindingen en hebben een andere leiderschapsstijl. Vrouwen spelen een grote rol in de landbouw en zoeken gemakkelijker naar positieve veranderingen, ook voor de wereld.

Ecocsystem Restoration Camps (ERC)
Het boek eindigt met het verhaal van Spanje en hoe de verwoestijning vanuit Afrika naar het noorden trekt. Maar tegelijk is er hoop, want er wordt gewerkt aan het herstel van ecosystemen, bijvoorbeeld in de recente ERC-kampen, waar veel jongeren zich toe aangetrokken voelen. De organisatie ERC streeft naar een wereldwijde beweging van aardeherstellers door middel van bezielde gemeenschappen waar mensen vaardigheden leren en in staat worden gesteld om anderen te trainen. Na Camp Altiplano in 2017 volgden spoedig Camp Via Organica (Mexico), Camp Chocaya (Bolivia) en Camp Paradise (California).

Vroeger trokken jongeren weg uit het platteland om in de stad te gaan wonen. Heel geleidelijk ervaart men nu het omgekeerde met het oog op herstel.

Hoopvol, maakbaar, betaalbaar, samen en versnellen
Dit zijn de vijf woorden die me bijblijven na het lezen van dit boek. Verder mist de inhoud wat structuur. Je raakt de draad al eens kwijt, want plots zit je alweer in een ander land. Maar dit wordt ruimschoots goed gemaakt doordat je honger naar kennis meer dan gestild wordt: het boek is een vat, overlopend van informatie.