Een van de ethische principes in permacultuur is Zorg voor de Aarde. Zorg voor insecten is een element daarvan.
Bestuiving
Insecten zijn niet de lievelingsdieren van mensen. Er wordt flink wat geld uitgegeven aan de bestrijding ervan. We beseffen al te weinig dat insecten levensnoodzakelijk zijn om als mens te kunnen leven.
Men heeft het altijd over de honingbijen die zorgen voor onze voeding door hun bestuiving. Zij leveren inderdaad goed werk maar het zijn niet enkel de honingbijen die voor bestuiving zorgen, ook solitaire bijen, hommels, vlinders, zweefvliegen, mieren, kevers, wespen en nog zoveel andere soorten doen hun werk. Is het misschien uit egoïstische motieven dat we meer aandacht hebben voor honingbijen dan voor al die andere insecten?
Uit onderzoek blijkt dat planten een betere oogst opleveren als ze bezoek hebben gehad van niet-bijen. Die andere insecten blijken iets extra toe te voegen dat bijen niet kunnen. Vliegen, mieren, kevers, wespen zijn minder efficiënt per bezochte bloem dan bijen maar ze zijn met veel meer en daardoor bezoeken ze in totaal veel meer bloemen.
Afvalverwerking
Er is heel wat afval in de natuur: uitwerpselen van dieren allerlei, groot en klein, kadavers, verwelkte planten, zieke en omgevallen struiken en bomen.
Aaseters zijn er als de kippen bij om kadavers op te ruimen. Mestkevers eten de uitwerpselen op van allerlei dieren en zetten dat om in vruchtbaarheid. Mieren zijn sterk in het opruimen van etensresten dat in onze maatschappij her en der te vinden is. In steden zijn ze heel geschikt als opruimers en interessanter dan ratten en muizen die ziekten kunnen overbrengen.
Dode bomen, takken en wortels zijn levensbelangrijk voor veel soorten insecten. Terwijl ze er wonen doen ze hun deel van de opruiming, dit is afbraak en omzetting naar weer bruikbare grond.
Insecten in de bodem graven en kauwen en maken de bodem luchtiger en beter waterdoorlatend. Dit zijn slechts enkele van de vele ecosysteemdiensten van insecten.
Zorg voor insecten
Waarom zouden we niet beter zorgen voor de insecten? Het zijn onze onbetaalde dag– en nachtarbeiders.
Om een grote diversiteit van insecten in je tuin te huisvesten is het nodig te zorgen voor kost en inwoon. Een natuurlijke tuin is een complex ecosysteem waarbij we vooral mogelijkheden voorzien. Laat je dan de natuur begaan, dan wordt dat ruimschoots ingevuld.
Wilde, niet opgeruimde hoekjes, struiken, klimplanten, bloeiers het gehele jaar door, een heg, een waterplas zijn gegeerde elementen. Denk ook aan voedsel voor verschillende soorten insecten. Enkelvoudige bloemen, geen gevulde, wilde bloemen, mulch, houtsnippers zijn enkele mogelijkheden. Hoe meer insecten je aantrekt, hoe beter de tuin zal gedijen.
Door insecten aan te trekken, trek je ook vogels aan, kikkers, padden en andere insecteneters. Je tuin wordt een levend iets.
Uiteraard laat je je niet verleiden om ook maar enige vorm van gif te gebruiken, ook niet de biologisch afbreekbare preparaten. Je weet niet hoeveel soorten je wel doodt door gif voor één soort te gebruiken. Ook de bodem zit vol leven in een natuurlijke tuin.
Laat je ook niet verleiden om beestjes aan te kopen om in te zetten tegen een plaag. Soms evolueren ze tot een pest, soms verdrijven ze de inheemse, natuurlijke vijanden voor de plaaggeest waartegen je ze inzet. Het werkt hoe dan ook verstorend.
Laat je tuin op zijn eigen tempo evolueren en het systeem zal zijn evenwicht vinden na enige tijd. Geduld is hierbij een schone deugd. Maar bedenk dat we de insecten broodnodig hebben nu en in de toekomst en dat we hen best een thuis gunnen in onze tuin.
Interessante lectuur
Terra insecta. Over de fascinerende beestjes die de wereld draaiende houden, Anne Svendrup-Thygeson, 2018, ISBN 978 94 0312 3870 1
Een verhaal met een angel, Dave Goulson, 2014, ISBN 978 90 450 2640 4