Deze vraag werd gesteld door Siebrand Miedema en werd beantwoord door Frank Anrijs.
Kijken naar de natuur
Permacultuur is een manier om dingen te benaderen, te ontwerpen. Je kijkt altijd eerst naar de natuur, hoe zij te werk gaat, welke manieren zij gebruikt om problemen te voorkomen of op te lossen. En wanneer je naar de natuur kijkt, zie je nooit dat een plant ergens opkomt, daarna vijf jaar verdwijnt en dan terug een jaar op dezelfde plek groeit, om daarna dat proces te herhalen. Planten staan door elkaar en verhuizen wel enigszins, maar blijven toch verschillende jaren ongeveer op dezelfde plaats staan. In het geval van struiken en bomen staan ze er zelfs vele jaren tot eeuwen.
Geen vruchtwisseling
Er is in de natuur absoluut geen sprake van vruchtwisseling. Dat is uitgevonden door de mens. Het moet bodemmoeheid en ziektes voorkomen die ontstaan door constant dezelfde gewassen op dezelfde bodem te kweken. Vruchtwisseling is een oplossing hiervoor, maar wanneer je naar de natuur kijkt, merk je dat er eenvoudigere en betere oplossingen zijn. Een belangrijke oorzaak van het optreden van uitputting en ziektes in een bodem is het kweken van grote hoeveelheden van dezelfde soort planten in één groot oppervlak: monoculturen. In permacultuur vermijd je dit, zeker in een moestuin. Je probeert verschillende soorten groenten door elkaar te zetten zodat je een diverse opname van voedingsstoffen krijgt en geen opbouw van plagen en ziektes.
Weg met monoculturen
In een natuurlijk grasland, bosrand of bos zie je geen grote monoculturen. Je krijgt altijd een mengeling van plantensoorten, zodat er geen opstapeling van problemen is. Probeer dit in je tuin na te bootsen en je hebt helemaal geen vruchtwisseling nodig. Net zomin als dit gebeurt in de natuur. Dat heet dan polycultuur. Planten staan door elkaar, maar ook hier maak je gebruik van systemen, het mag geen absolute chaos of willekeur worden. Het is van belang om geen uniforme blokken kolen, uien, aardappelen of wortelen te zetten. Je gaat veel sterker mengen en variëren.
Voorbeeld
Bij Yggdrasil werken we al twintig jaar met een verregaand systeem van combineren. We noemen dit ‘Schijnbare Chaos’ omdat het er op het eerste gezicht wel degelijk uitziet als een chaos. Maar er zit een planning achter, een concept, want anders kan je geen vijftien soorten groenten combineren op vijf vierkante meter zonder het overzicht te verliezen. We kijken niet naar vruchtwisseling: kolen staan elk jaar schijnbaar willekeurig op onze bedden, en de kans dat ze twee jaar na elkaar op dezelfde plek staan is reëel. Maar hier maken wij ons geen zorgen over: doordat de diversiteit aan planten zo groot is op elke vierkante meter hoeven we geen schrik te hebben voor knolvoet. Er staan te weinig kolen samen op één plek om een opbouw van deze schimmel te krijgen!
Vruchtwisseling heeft geen plaats in permacultuur
Vruchtwisseling houdt ook in dat je (kleine) monoculturen aanplant en tegen de natuur in gaat. Dit heeft geen plaats in permacultuur en kan je het best vermijden. De problemen die je probeert op te lossen door je groentesoorten te roteren over verschillende bedden kan je volledig vermijden door, zoals de natuur, in polyculturen te denken!