Permacultuur: enkel in de tuin?

De naam permacultuur zegt op zich niet veel, en wordt tegenwoordig als modewoord te pas en te onpas gebruikt. Oorspronkelijk waren er drie ethische principes die opgesteld zijn na observatie van complexe ecosystemen en natuurvolkeren.

Drie ethische principes

Deze drie ethische principes – zorg voor de aarde, zorg voor de mens en eerlijk delen – werden in hoofdzaak opgesteld als antwoord op problemen zoals erosie, verwoestijning en de gevolgen van monocultuur. Bij ons zijn deze vertaald naar het kweken van voedsel in de moestuin.

Voor heel veel mensen betekent permacultuur initieel dan ook op een natuurlijke en dus duurzame manier groenten en fruit kweken. En dat is prima. Maar ik merk bij mezelf en ook vaak bij mensen die al een tijdje met permacultuur bezig zijn, dat je het na een tijdje toepast op allerlei aspecten van je leven.

Of je dit dan permacultuur moet noemen of iets anders doet niet ter zake. Het is door met permacultuur te beginnen dat je je leven geleidelijk een andere wending geeft.

Tuin als katalysator

Ik merk bij mezelf dat mijn steeds groeiende kennis over de tuin en bij uitbreiding de natuur, mij een andere kijk geeft op de werking van deze natuur en op het belang van alle onderdelen hiervan. Zeker als je weet hoe belangrijk elke schakel is in een ecosysteem, ga je toch veel harder nadenken over maatregelen die je neemt.

Doordat ik bv. weet dat elke schakel in het voedselweb belangrijk is en daarom dus nooit enige vorm van bestrijding zal gebruiken, ben ik ondertussen overgestapt op ecologische was- en poetsmiddelen. De klassieke waspoeders en kuisproducten hebben sterk vervuilende eigenschappen voor ons milieu en een nefaste invloed op de bacteriële werking van je septische put. En dan heb ik het nog niet over de vele gezondheidsproblemen zoals allergieën die voortkomen uit het gebruik hiervan.

Zorg voor bodem en mens

Ook doe ik nu veel meer moeite om biologisch te eten en is mijn vlees- en visconsumptie sterk gedaald. Er zijn heel veel redenen om weinig vlees en vis te eten en om voor ‘biologisch’ te kiezen, en bijna allemaal hebben ze te maken met zorg voor de bodem en de mens. Het is gewoon niet te verantwoorden wat bv. een overmatige consumptie van vlees allemaal kost aan onze maatschappij en natuur!

Veranderend bewustzijn

Zo zijn er talloze voorbeelden te geven, maar het komt eigenlijk neer op een veranderend bewustzijn. Ik ben veel kritischer geworden ten opzichte van mainstream informatie maar ook bewuster van het effect van mijn eigen acties. En dat zorgt niet voor een gelatenheid zoals bij zovelen van mijn generatie, maar biedt eerder een oplossing om er zelf iets aan te doen.

Het lijkt misschien niet veel, maar door zelf je gedrag aan te passen, door zelf te veranderen, vorm je het begin van wat – hopelijk – ooit een (r)evolutie zal zijn. Anderen kan je immers niet overtuigen dat ze verkeerd bezig zijn door het te zeggen, je kan enkel tonen hoe het ook anders kan. Je kan enkel tonen dat er voor vele problemen vaak eenvoudige oplossingen zijn, zonder extreme toegevingen te moeten doen.

Want een meer bewuste, ecologische, duurzame levensstijl staat niet gelijk aan een spartaans bestaan zonder enige levensvreugde!

Eerlijk delen

Delen in de moestuin is heel eenvoudig: in de moestuin zijn er vaak periodes van overvloedige oogst, en wat je te veel hebt kan je gemakkelijk uitdelen.
In je leven is delen vaak moeilijker, zeker in onze maatschappij met de instelling van meer, meer, meer.

Toch heeft iedereen een overvloed aan iets, ook jij zal al snel iets vinden wanneer je even nadenkt. Voor sommigen zal dit geld zijn waar ze een project mee kunnen helpen, voor anderen tijd waarmee ze als vrijwilliger kunnen inspringen.

Kennis zet iets in gang

Voor mij is het kennis. Ik ben altijd leergierig geweest en heb veel informatie die ik op mijn manier deel. Zoveel als ik kan, voor zoveel mensen als ik kan bereiken. Het meeste wat ik schrijf, geef ik gratis weg als hulp en ondersteuning aan mensen die zoekende zijn, die hun leven op een andere manier willen invullen.

En zoals in het begin al gezegd, dit zoeken begint heel vaak in de moestuin en eindigt met ingrijpende veranderingen in je leven. Permacultuur heeft dus de potentie om een leven te veranderen en de katalysator hiervoor is heel vaak de tuin.

Laat ons dus massaal beginnen met permacultuur toe te passen op de tuin en de informatie hierover te verspreiden, de gevolgen zullen niet te overzien zijn!

---

Deze blog is geschreven door Frank Anrijs (Yggdrasil)