De term is afgeleid van het Australische woord permaculture, permanent en (agri)culture.
Permacultuur is een ontwerpsysteem, waarmee je een functioneel systeem ontwerpt met de sterkte en de veerkracht van een natuurlijk ecosysteem, en dat de mens in al zijn behoeften voorziet in samenwerking met de natuur. Het doel van permacultuur is samenwerking tussen de mens en de natuur, gericht op een langetermijnoverleving van beide.
Alhoewel permacultuur als een praktisch ontwerpsysteem werd ontwikkeld, is het meer en meer ook een ‘ethisch’ systeem geworden. Het is een levensfilosofie van samenwerking tussen alle levende wezens en elementen, waarvan de mens er ook één is. Voedsel, bodem, water, energie, huisvesting, sociale en financiële structuren zijn de belangrijkste werkterreinen geworden.
Lees hier meer over de drie ethische principes.
Lees hier meer over de twaalf ontwerppincipes van Holmgren.
Historiek van Permacultuur
Permacultuur is in de jaren ’70 omschreven door Bill Mollison (1928 – 2016) en David Holmgren (1955) aan de universiteit van Tasmanië.
Deze biologen hebben samen onderzoek gedaan naar de werking van ecosystemen in de bossen van Tasmanië. Hierop geïnspireerd wilden ze een duurzaam systeem bouwen dat de mens in zijn basisbehoeften als eten, drinkbaar water, huisvesting, energievoorziening en afvalverwerking moest voorzien.
Tagari Community
In hield Bill Mollison op met zijn job en stichtte met een aantal mensen de Tagari Community waar hij begon met de praktische uitvoering van de permacultuurontwerpen.
Hij haalde ook inspiratie bij en werkte samen met de Australische Aboriginals en leerde van hen vooral de manier waarop zij naar de natuur kijken en kwam hierbij tot de volgende uitspraak:
Permacultuur is een dans met de natuur, waarbij de natuur de leiding heeft.
Bill Mollison
Daarnaast haalde hij ook heel wat inspiratie uit het werk van Masanobu Fukuoka, een Japans expert in natuurlijke landbouw en auteur van ‘The One Straw Revolution’.
Permacultuur heeft zich vrij snel verspreid vooral in tropische en subtropische gebieden. Ondertussen heeft het zich uitgebreid over alle levensdomeinen en is het ook verspreid geraakt in de gematigde streken.
Opvolging verzekerd
In 1997 heeft medeoprichter Bill Mollison en het wereldwijde gezicht van permacultuur zich teruggetrokken en als opvolger Geoff Lawton aangeduid. Deze heeft in Australië een onderzoekscentrum opgericht en al vele duizenden geïnteresseerden in permacultuur opgeleid. De doelstelling van Geoff is om overal over de wereld educatieve demonstratie-sites op te richten, zodat permacultuur niet enkel in Australië uit de obscuriteit ontsnapt maar over heel de wereld de aandacht krijgt die het verdient.
Hij maakt duidelijk dat permacultuur niet meer enkel betrekking heeft op landbouw en moestuin. Het zijn precies de connecties tussen de verschillende disciplines die het verschil maken met de huidige wetenschap.
Uitleg bij het permacultuurlogo
Het logo in zijn geheel heeft de vorm van een ei. Het ei staat symbool voor het levende dat de toekomst in zich draagt.
In het midden staat de levensboom met de wortels, stam en kruin. De boom is heel belangrijk in permacultuur: hij heeft enorm veel functies voor het leven en staat daarom centraal.
De vier elementen zijn essentieel voor vruchtbaarheid.
Links in de cirkel staat het gebied van de aarde met de planten, de bodem en de dieren. Ook onder de horizon zien we het element ‘aarde’.
Rechts in de cirkel staat het gebied van het water, met de vijver of rivieren en vissen.
Links boven zien we de wolken en de regen. Samen vormen ze het element ‘water’.
Boven de horizon is het element ‘lucht’.
Rechts boven staat de zon, het element ‘vuur’ dat licht en warmte geeft, beide noodzakelijk voor groei.
In het bovenste gebied is het ei omgeven door een regenboog, symbool van de hoop en het nieuwe tijdperk.
De slang heeft volgens de mythe van de Aboriginals door haar beweging onder het aardoppervlak, heuvels en dalen geschapen op de voorheen nog vlakke aarde.
Lees verder: De drie ethische principes